Fascia therapie / fascia behandelingen – de nieuwste ontwikkelingen voor in de praktijk!
Fascia of fascie – weefsel is eeuwenlang weggeschrapt door wetenschappers om de werking van de spieren en botten beter te begrijpen. Er werd gedacht dat de fascia een soort “sok/kous” was om de spieren zonder enige verdere functies. Pas sinds de afgelopen decennia begint het besef te komen dat de fascia een belangrijke rol speelt in het lichaam en haar communicatie. Je zou het kunnen zien als beweegbare lijm/elastiekjes die de lagen en structuren met elkaar verbinden. Elk weefsel in het lichaam heeft zijn eigen fascia.
Inhoudsopgave
- Wat is fascia?
- Uitspraak en benaming fascia
- Hoe ziet fascia eruit?
- Fascia pas enkele decennia in beeld
- Psyche en fascia
- Fascia gezond houden
- Wanneer kun je fascia therapie toepassen?
- Wat houdt de cursus fascia therapie in
- Aantal lessen cursus fasciatherapie
- Starten na de cursus fasciatherapie
- Waar kan ik de cursus fasciatherapie volgen?
- E-book fasciatherapie
1. Wat is fascia?
De fascia vormt een netwerk dat alle spieren, gewrichten, botten en organen omhult. Het vormt een eenheid en zorgt ervoor dat alles met elkaar verbonden is. Tevens geeft de fascia mechanische steun, bescherming tegen druk, maar zorgt o.a ook ervoor dat structuren soepel en zonder wrijving langs elkaar kunnen bewegen.
De fascia spanning wordt beïnvloed door het autonome zenuwstelsel. Een innerlijke rust vermindert onze lichaamsspanning, maar stress kan echter de spanning van onze fascia verhogen. We mogen dus gerust stellen dat de fascia de verbinding vormt tussen lichaam en psyche. Fasciaverklevingen en te weinig fasciabeweging zijn een mogelijke oorzaak voor de daling van onze coördinatieve vaardigheden en kunnen vele klachten veroorzaken.
Er zijn 3 lagen fascia: onderhuidse fascia, diepliggende fascia, en verbindende fascia.
- De onderhuidse fascia (superficial fascia) heeft als functie het vasthouden van lichaamsvet en water, en het geeft doorgang aan zenuwen en bloedvaten. In sommige delen van het lichaam omvat het spieren die de beweging van de huid toelaten.
- De diepe fascia (deep fascia) ligt dieper in het lichaam dan de onderhuidse fascia. Het maakt beweging van spieren mogelijk, en, net als bij de onderhuidse fascia, geeft het doorgang aan zenuwen en bloedvaten. Op sommige plaatsen in het lichaam verzorgt het bevestiging voor spieren en vangt het in enige mate schokken op.
- De verbindende fascia ligt tussen de diepliggende fascia en de membranen die rond de lichaamsholten liggen. Het overbrugt de mogelijke ruimte tussen de diepe fascie en de membranen, het geeft flexibiliteit en maakt beweging van de interne organen mogelijk.
2. Uitspraak en benaming fascia
Het woord fascia, is de benaming in het latijn, in het latijn word het ook wel eens als facie geschreven, zonder de S.
De Nederlandse benaming is fascie.
Je spreek het uit als: fassie.
3. Hoe ziet fascia eruit?
De fascia kun je het beste omschrijven als suikerspin-achtig weefsel.
Het fascia netwerk zelf kun je het beste vergelijken met een sinaasappel, als je een partje van een sinaasappel doorsnijd, zie je binnenin een structuur van verschillende vliesjes/velletjes met ruimtes en vocht/sap van de vrucht zelf. Zo zit het fascia netwerk ook in elkaar!
4. Fascia pas enkele decennia in beeld
Fascia weefsel is eeuwenlang weggeschrapt door wetenschappers om de werking van de spieren en botten beter te begrijpen. Er werd gedacht dat de fascia een soort “sok/kous” was om de spieren zonder enige verdere functies. Pas sinds de afgelopen decennia begint het besef te komen dat de fascia een belangrijke rol speelt in het lichaam en haar communicatie. Je zou het kunnen zien als beweegbare lijm/elastiekjes die de lagen en structuren met elkaar verbinden.
Elk weefsel in het lichaam heeft zijn eigen fascia.
5. Psyche en fascia?
Wist je dat de psyche de fascia-spanning beïnvloed? Stress kan de spanning van onze fascia verhogen. Stress beïnvloed door TGF-Bet-1 hormonen de myofibroblasen in de fascia. Bij een hoge activiteit zijn de fascia stijver en “verkleefder”. We spreken dan van fasciale verkleefdheid.
Fasciaweefsel is geen passief bindweefsel dat slechts omhult en anatomische structuren op hun plaats houdt maar het is een elastisch netwerk dat actief én reactief is en dat zich altijd probeert aan te passen aan de opgelegde fysieke/en of psychische belasting. Op deze manier zou je kunnen stellen dat dit bindweefsel een zeer stress-gevoelig weefsel is dat bij overbelasting, fysiek en/of psychisch, zijn natuurlijke veerkracht en vermogen om naar een evenwicht terug te keren kan verliezen.
6. Fascia gezond houden
Fascia kun je gezond houden door gevarieerd te bewegen, regelmatig water te drinken en te ontspannen. Gezond fascia moet voldoende water bevatten om in staat te zijn de dagelijkse belasting te verdragen. Uitgedroogde fascia geeft verklevingen, verhardingen en uiteindelijk ook pijnklachten. Door voldoende water te drinken houd je je bindweefsel soepel.
Je kunt fascia vergelijken met een spons. Wanneer een spons uitdroogt, word hij broos en hard. Wanneer een spons echter nat is en goed gehydrateerd, wordt hij veerkrachtig.
Voldoende gevarieerd bewegen zorgt voor hydratie (bevochtigen) van het bindweefsel. Tevens zorgt bewegen voor versoepelen van de verschillende lagen fascia. Bewegen naar de uiterste posities (sporten/rekken/yoga) is belangrijk voor het mobiel houden van gewrichten, spieren en bindweefsel. Als de ademhaling rustig is, is er nauwelijks verhoogde spier- en bindweefselspanning. Ontspanning vermindert daarmee de kans op klachten.
Wist je dat? ¼ van het “gebonden” water in ons lichaam zich bevindt in de fascia?!
Fascia kun je daarnaast ook gezond houden door de fascia te stimuleren met fascia tools! Er zijn vele klachten te verhelpen door een fascia behandeling toe te passen.
7. Wanneer kun je fascia therapie toepassen?
Fasciatherapie is een veilige methode mits de fascia op de juiste manier gestimuleerd worden.
Er moet natuurlijk ook rekening worden gehouden met contra-indicaties! Om achter contra-indicaties te komen neem je voor een fasciatherapie behandeling altijd een anamnese af bij je cliënt. Een anamnese is bedoeld om een behandelplan op te stellen. En om meer te weten te komen over je cliënt zoals sociale gegevens, gezondheid, medicatie, klachten etc. Na een complete anamnese kan de therapeut doelgericht gaan masseren.
Enkele contra-indicaties zijn:
- Ernstige hartinsufficiëntie
- Koorts
- Cliënten die bloedverdunners slikken
- Ontstekingen
Contra-indicaties zijn redenen om niet tot een massage over te gaan, in deze gevallen is het onverstandig om een massage te geven!
Enkele voorbeeld wanneer je fascia therapie kunt toepassen:
- Pijn en lichamelijke klachten. Rug- en nekklachten, spier- en gewrichtspijnen, verklevingen.
- Somatische klachten. Vage pijnen, stressproblemen die zich op je lichaam uiten
- CVS, fybromyalgie, depressie, burn-out, mentale overbelasting
- Fysieke en psychische functioneringsstoornissen
- Sportblessures en sport gerelateerde bewegingsproblemen
8. Wat houdt de cursus fascia therapie in (v.a. 28-9-2023 cursus bindweefselmassage)
Tijdens de cursus bij ATS opleidingen leer je met verschillende tools de fascia te stimuleren. Je werkt tijdens de cursus voornamelijk met de FasciaTool (zie foto). Je leert met deze tool hoe je technieken op fascia kunt uitvoeren.
9. Aantal lessen cursus fascia therapie
De cursus fasciatherapie bestaat uit 2 lessen van 3 uur. Tijdens deze 2 avonden wordt er theorie en praktijkles gegeven. Tijdens de theorieles leer je onder andere wat fascia zijn en wat de functie van fascia zijn. Ook word er dieper ingegaan op de theorie. Tijdens de praktijklessen leer je werken met verschillende “tools”, zoals de fascia tools, foamroller, flossband, kinesio taping en massage cups.
Update 28-9-2023, de fascia-technieken zijn toegevoegd aan de cursus bindweefselmassage, de cursus fasciatherapie wordt niet meer aangeboden in bovenstaande vorm.
10. Starten na de cursus fascia therapie
Na deze cursus kun je direct het geleerde toepassen in de praktijk! Bij de cursus word er een foam-roller gebruikt, deze mag je meenemen! Ook zit er een boekje bij de cursus, deze kan goed als naslagwerk gebruikt worden.
De fascia-tools zijn eventueel aan te schaffen via ATS. De fascia-tools zitten niet bij de cursus inbegrepen. Dit om de instap-prijs van deze cursus zo laag mogelijk te houden. De prijs van de fascia-tools ligt redelijk hoog, het is vaak wel een eenmalige aanschaf omdat de tools een leven lang mee gaan!
11. Waar kan ik een cursus fasciatharapie volgen?
ATS massage opleidingen geeft sinds 1989 diverse massageopleidingen. Sinds een jaar geven wij ook de cursus fasciatherapie. De cursus is opgedeeld in 2 lessen van 3 uur.
Recensie van een cursist: Een hele leuke toevoeging in mijn praktijk, weer een hele andere kijk op masseren geleerd, ik wist niet dat fascia zo belangrijk zijn!
Theorie:
- Theorie fasciatherapie
Praktijk:
- Tape technieken
- Technieken met massage cups
- Fascia tools technieken
- Gebruik van fasciarollen
- Flossing technieken
- Manuele (zelf) technieken
Voor de cursus fasciatherapie is een opleiding sportmassage, ontspanningsmassage, voetreflexmassage of oosterse massage kennis nodig. Of vergelijkbaar.
Update 28-9-2023, de fascia-technieken zijn toegevoegd aan de cursus bindweefselmassage, de cursus fasciatherapie wordt niet meer aangeboden in bovenstaande vorm. Cursus bindweefselmassage: https://atsopleidingen.nl/cursus-bindweefselmassage/
willemien van Heck
op 28 Jul 2019Marina Dudink-Vis - ATS massageopleidingen
op 29 Jul 2019Anne
op 23 Sep 2020